W ostatnich latach zdrowie jelit stało się jednym z najgorętszych tematów w świecie zdrowia i nauki. Coraz częściej słyszymy, że „zdrowe jelita to zdrowy człowiek”. Zaleca się jedzenie różnorodnych produktów, sięganie po błonnik, a także probiotyki. Ale co to tak naprawdę oznacza?

Jelita to niesamowity narząd, który odgrywa kluczową rolę nie tylko w trawieniu, ale również w funkcjonowaniu całego organizmu.

Mają wpływ na odporność, samopoczucie, metabolizm, zdrowie hormonalne, a nawet kondycję naszych kości.

Jednym z najbardziej fascynujących aspektów jelit jest to, że są zamieszkiwane przez tryliony mikroorganizmów — bakterie, wirusy i grzyby — które wspólnie tworzą tzw. mikrobiotę jelitową. Wbrew pozorom, większość z nich działa na naszą korzyść. Wytwarzają one szereg metabolitów, takich jak krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), które wspierają zdrowie jelit, wzmacniają barierę jelitową i działają przeciwzapalnie.

Jelita posiadają również własną tkankę limfatyczną – GALT (gut-associated lymphoid tissue) – która stanowi pierwszą linię obrony przed patogenami. Zdrowa mikrobiota wspiera funkcjonowanie tej tkanki i pomaga układowi odpornościowemu rozróżniać, co jest zagrożeniem, a co nie. To kluczowe, bo przecież nie chcemy, żeby nasz układ odpornościowy zaczął zwalczać własne komórki.

Jelita są także miejscem produkcji aż 90% serotoniny w naszym organizmie.

Co ciekawe, jelita są także miejscem produkcji aż 90% serotoniny w naszym organizmie. Ta „jelitowa serotonina” nie odpowiada bezpośrednio za nasze emocje, ale reguluje motorykę jelit i wspomaga procesy trawienne. Jelita porozumiewają się z mózgiem za pomocą osi jelitowo-mózgowej, co oznacza, że stan naszego mikrobiomu może wpływać również na nasz nastrój i funkcje poznawcze.

Zdrowe jelita i zróżnicowana mikrobiota mają także istotny wpływ na metabolizm.

Zdrowe jelita i zróżnicowana mikrobiota mają także istotny wpływ na metabolizm – pomagają w regulacji poziomu cukru we krwi, magazynowaniu tłuszczu i wrażliwości na insulinę.

Co szczególnie ciekawe dla kobiet – najnowsze badania pokazują, że mikrobiota jelitowa może wpływać na metabolizm estrogenów. Odpowiednio zbalansowany mikrobiom wspiera ich prawidłowy rozkład i eliminację z organizmu. To otwiera zupełnie nowe możliwości w kontekście profilaktyki chorób takich jak osteoporoza, zwłaszcza w okresie menopauzy.

Celowana probiotykoterapia może w przyszłości stanowić element wsparcia zdrowia hormonalnego kobiet.